თევზაობა და მეთევზეობასთან დაკავშირებული ჩვეულებები ლაზთა ეთნოგრაფიულ ყოფაში / ნანა გამყრელიძე // საისტორიო მაცნე : შრომების კრებული / შოთა რუსთაველის სახ. უნ.-ტი; ისტორიის, არქეოლოგიის და ეთნოლოგიის დეპარტამენტი. - ბათუმი, 2013. - ISSN 1512-214X. - [ტ.] XX. - გვ.193-201. - რეზ. ინგლ. ენ.. - ლიტ-რა გვ.200-201[MFN: 185520]

UDC:  639.2 + 39(=353.31)

მოხსენიებული პირები:  ბაგრატიონი ვახუშტი (ისტორიკოსი, გეოგრაფი); ქსენოფონტე (მემატიანე).

თემატიკა:  მეთევზეობა; ეთნოგრაფია.

საკვანძო სიტყვები:  ფელუკები; სათევზაო ბადეები; ანკესები; სათევზაო ხერხები.

Болгарско-Грузинские яыковые параллели как результат сходства исторических судеб / М. Арошидзе, С. Шамоглы // საისტორიო მაცნე : შრომების კრებული / შოთა რუსთაველის სახ. უნ.-ტი; ისტორიის, არქეოლოგიის და ეთნოლოგიის დეპარტამენტი. - ბათუმი, 2013. - ISSN 1512-214X. - [ტ.] XX. - გვ.371-381. - რეზ. ინგლ. ენ.[MFN: 185521]

UDC:  811.353.1 + 811.163.2

• Шамоглы, С.; 

ანოტაცია:  ქართულ-ბულგარული ენობრივი პარალელები

თემატიკა:  ქართული ენა; ბულგარული ენა.

შავშეთის ეთნოგრაფია ნიკო მარის ჩანაწერებში / სალომე მჟავანაძე // საისტორიო მაცნე : შრომების კრებული / შოთა რუსთაველის სახ. უნ.-ტი; ისტორიის, არქეოლოგიის და ეთნოლოგიის დეპარტამენტი. - თბილისი, 2013. - ISSN 1512-214X. - [ტ.] XX. - გვ.202-209. - რეზ. ინგლ. ენ.. - ლიტ-რა გვ.208-209. - შენიშვნ.[MFN: 185522]

UDC:  39(=353.1)(560)

ანოტაცია:  შავშეთის მოსახლეობის ყოფისა და კულტურის საკითხები ნიკო მარის "Дневник поездки по Шавшетию и Кларджетию"-ის მიხედვით

პერსონალია:  მარი ნიკო (ორიენტალისტი, ენათმეცნიერი, არქეოლოგი, 1865-1934).

გეოგ.დასახელება:  სამხრეთ-დასავლეთი საქართველო.

თემატიკა:  ეთნოგრაფია.

საკვანძო სიტყვები:  დასახლების ტიპები; გვარ-სახელები; ნაეკლესიარები; ციხეები; ხალხური ცეკვები; რიტუალები; ადათ-წესები; შავშური ქორწილი.

ნიკო მარი და ჭოროხის აუზის მოსახლეობის ეთნოლოგიის საკითხები / ნონა ნიქაბაძე // საისტორიო მაცნე : შრომების კრებული / შოთა რუსთაველის სახ. უნ.-ტი; ისტორიის, არქეოლოგიის და ეთნოლოგიის დეპარტამენტი. - თბილისი, 2013. - ISSN 1512-214X. - [ტ.] XX. - გვ.210-221. - რეზ. ინგლ. ენ.. - ლიტ-რა გვ.220[MFN: 185523]

UDC:  39(=353.1)(560)

ანოტაცია:  შავშეთ-კლარჯეთის ისტორიულ-ეთნოგრაფიული აღწერა ნიკო მარის ნაშრომში - "Дневник поездки по Шавшетию и Кларджетию"

პერსონალია:  მარი ნიკო (ენათმეცნიერი, არქეოლოგი, აღმოსავლეთმცოდნე, კულტურის ისტორიკოსი, 1865-1934).

მოხსენიებული პირები:  ვახტანგ გორგასალი (საქართველოს მეფე); აშოტ I (საქართველოს მეფე); გრიგოლ ხანძთელი (საეკლესიო მოღვაწე); ოჩიაური ალ. (მკვლევარი).

გეოგ.დასახელება:  სამხრეთ-დასავლეთის საქართველო.

თემატიკა:  ეთნოგრაფია.

საკვანძო სიტყვები:  ისტორიული წყაროები; ქართული სოფლები; ტოპონიმები; ეკლესია-მონასტრები; ციხეები; ადათობრივი ნორმები; საქორწინო რიტუალები; ხელოსნური ნაწარმი; სამეურნეო საქმიანობა; ჩაცმულობა.

გევონდ ალიშანი - სტამბოლის ქართული სავანის მოამაგე / შუშანა ფუტკარაძე, მერაბ ახვლედიანი // საისტორიო მაცნე : შრომების კრებული / შოთა რუსთაველის სახ. უნ.-ტი; ისტორიის, არქეოლოგიის და ეთნოლოგიის დეპარტამენტი. - თბილისი, 2013. - ISSN 1512-214X. - [ტ.] XX. - გვ.222-237. - რეზ. რუს. და ინგლ. ენ.. - ლიტ-რა გვ.232[MFN: 185524]

UDC:  272/273(479.22)(092) + 821.19(092) + 008(=353.1)(560)

• ახვლედიანი, მერაბი; 

პერსონალია:  ალიშანი გევონდ (სომეხი პოეტი, ფილოლოგი, ისტორიკოსი, საზოგადო მოღვაწე, 1820-1901); ხარისჭირაშვილი პეტრე (ქართველი კათოლიკე სასულიერო და საზოგადო მოღვაწე, მეცნიერი, 1804(1818)-1892).

მოხსენიებული პირები:  ჯავახიშვილი ივანე (ისტორიკოსი); ზაზაძე პავლე (ბიზნესმენი, ქველმოქმედი); ხითარიშვილი ალფონს (კათოლიკე სასულიერო პირი); წინამძღვრიშვილი ანდრია (კათოლიკე სასულიერო პირი); მელაშვილი ახმედი (თურქეთელი ქართველი, საზოგადო მოღვაწე); მერაბიშვილი პეტრე (ექიმი); ყაზბეგი გიორგი (საზოგადო მოღვაწე); ზალდასტანიშვილი გივი (ემიგრანტი); მარტენი სენ (არმენისტი); მონპერი დებუა დე (მოგზაური, სწავლული); ბროსე მარი (ორიენტალისტი, ქართველოლოგი); ჭიჭინაძე ზაქარია (საზოგადო მოღვაწე); დარასი ოგუსტ (კათოლიკე სასულიერო პირი); ფუტკარაძე შუშანა (ფილოლოგიის მეცნიერებათა დოქტორი).

თემატიკა:  ქართველი კათოლიკეები; სომეხი პოეტები; ქართული კულტურის კერები საზღვარგარეთ.

საკვანძო სიტყვები:  სამონასტრო კომპლექსები; საქველმოქმედო საზოგადოებები; მხითარისტები; ქართული სტამბა; ქართული წიგნების ბეჭვდა; სასკოლო სახელმძღვანელოები; თარგმანები.

საქართველოსა და სომხეთის ისტორიის ზოგიერთი საკითხი ქართველ და უცხოელ მეცნიერთა შრომებში / მერაბ მეგრელიშვილი, შოთა მახარაძე // საისტორიო მაცნე : შრომების კრებული / შოთა რუსთაველის სახ. უნ.-ტი; ისტორიის, არქეოლოგიის და ეთნოლოგიის დეპარტამენტი. - თბილისი, 2013. - ISSN 1512-214X. - [ტ.] XX. - გვ.238-246. - რეზ. ინგლ. ენ.. - ლიტ-რა გვ.245[MFN: 185525]

UDC:  94(479.22:479.25) + 930

• მახარაძე, შოთა; 

მოხსენიებული პირები:  მაისურაძე გურამი (მეცნიერი); არუტინიანი ასმიკ (მკვლევარი); ორბელიანი სულხან-საბა (ქართველი სასულიერო მოღვაწე, ლექსიკოლოგი); ჭიჭინაძე ზაქარია (საზოგადო მოღვაწე); ნანსენი ფრიტიოფ (მოგზაური); ოსეფაშვილი ლ. (მკვლევარი); ქუთათელაძე ქ. (მკვლევარი); მირიანაშვილი ლ. (მკვლევარი); მარი ნიკო (ორიენტალისტი); კალანდია გიორგი (ისტორიკოსი); ასათიანი ქეთევანი (ისტორიკოსი); სილოგავა ვალერი (ისტორიკოსი); ეიხვალდი ე. (მეცნიერი); სენკოვსკი ო. (მეცნიერი); ლომოური ნ. (ისტორიკოსი); ლენგი დ. (ისტორიკოსი).

თემატიკა:  საქართველო-სომხეთის ისტორიული ურთიერთობები; ისტორიოგრაფია.

საკვანძო სიტყვები:  სამეცნიერო ნაშრომები; სტატიები; ქართველების გასომხების პროცესი; ქართული წარწერები; გაყალბებული დოკუმენტები; გადაკეთებული ტაძრები; ფრესკები.

ქართულ-სომხური ურთიერთობების ისტორიიდან / უჩა ოქროპირიძე // საისტორიო მაცნე : შრომების კრებული / შოთა რუსთაველის სახ. უნ.-ტი; ისტორიის, არქეოლოგიის და ეთნოლოგიის დეპარტამენტი. - თბილისი, 2013. - ISSN 1512-214X. - [ტ.] XX. - გვ.247-261. - რეზ. რუს. და ინგლ. ენ.. - ლიტ-რა გვ.260[MFN: 185526]

UDC:  94(479.22:479.25)

მოხსენიებული პირები:  ვართაპეტი ღევონდ (მემატიანე); ალექსანდრე II (რუსეთის იმპერატორი); ჩალმუშხიანი გრ. (სომეხი ავტორი); ოზაიანი ანდრანიკ (სომეხი გენერალი); რცხილაძე ვიქტორი (თეოლოგი, მწერალი).

თემატიკა:  ქართულ-სომხური ურთიერთობები.

საკვანძო სიტყვები:  საარქივო დოკუმენტები; სომხური ბანდები; სასაზღვრო კონფლიქტები; დარბევები; არაადამიანური სისასტიკე; სომხების დეპორტაცია; გასომხება; დაშნაკური პოლიტიკა.

თანამედროვე ეთნოდემოგრაფიული მდგომარეობა სამცხე-ჯავახეთში / თამაზ ფუტკარაძე // საისტორიო მაცნე : შრომების კრებული / შოთა რუსთაველის სახ. უნ.-ტი; ისტორიის, არქეოლოგიის და ეთნოლოგიის დეპარტამენტი. - თბილისი, 2013. - ISSN 1512-214X. - [ტ.] XX. - გვ.262-281. - რეზ. რუს. ენ.. - ლიტ-რა გვ.280[MFN: 185527]

UDC:  314 + 323.15

მოხსენიებული პირები:  ორბელიანი იოსებ (დეკანოზი); კაპუტიკიაანი სილვა (პოეტი); წერეთელი აკ. (პოეტი, მწერალი); ერეკლე II (ქართლ-კახეთის მეფე); გიორგი XII (ქართლ-კახეთის მეფე); არღუთინსკი იოსები (სომეხთა კათალიკოსი); კიორტე ალფრედ (მოგზაური).

გეოგ.დასახელება:  სამცხე-ჯავახეთი.

თემატიკა:  დემოგრაფია; ეთნიკური უმცირესობები საქართველოში.

საკვანძო სიტყვები:  დემოგრაფიული კრიზისი; ერის დაბერება; მაჰმადიანი ქართველები; მუჰაჯირობა; სომეხთა მიგრაცია; გასომხება; "დიდი სომხეთი".

ტერმინების "ხაიასას" და "აცის" წარმომავლობა და მათი ურთიერთმიმართება / სიმონ გოგიტიძე // საისტორიო მაცნე : შრომების კრებული / შოთა რუსთაველის სახ. უნ.-ტი; ისტორიის, არქეოლოგიის და ეთნოლოგიის დეპარტამენტი. - თბილისი, 2013. - ISSN 1512-214X. - [ტ.] XX. - გვ.282-290. - რეზ. რუს. და ინგლ. ენ.. - შენიშვნ.[MFN: 185528]

UDC:  81'1

ანოტაცია:  ტერმინების "ხაიასა-აცის" ეტიმოლოგია ქართველური ენების გამოყენებით

მოხსენიებული პირები:  მარი ნიკო (ენათმეცნიერი); ხომერნიკი მ. (მკვლევარი).

თემატიკა:  ლინგვისტიკა.

საკვანძო სიტყვები:  ქართული ენის დიალექტები; ღვთაება-აია; ტოპონიმები.

ეთნონიმ "თურქ"-ის ქართველური წარმომავლობის ვერსია / გურამ ჩაგანავა // საისტორიო მაცნე : შრომების კრებული / შოთა რუსთაველის სახ. უნ.-ტი; ისტორიის, არქეოლოგიის და ეთნოლოგიის დეპარტამენტი. - თბილისი, 2013. - ISSN 1512-214X. - [ტ.] XX. - გვ.291-306. - რეზ. რუს. და ინგლ. ენ.. - ლიტ-რა გვ.302-304[MFN: 185529]

UDC:  81'1

მოხსენიებული პირები:  მარი ნიკო (ენათმეცნიერი); გამყრელიძე თ. (ენათმეცნიერი); ივანოვი ვ. (ენათმეცნიერი); შამილაძე ვ. (მკვლევარი); გუმილევი ლ. (მკვლევარი); გრუსსე რე (მკვლევარი); ერემეევი დ. (მკვლევარი).

თემატიკა:  ენათმეცნიერება.

საკვანძო სიტყვები:  ისტორიული წყაროები; ქართველური ტომები; "ბანთურქები"; "თურები"; მგლის კულტი; ტოტემები.