Письмо ген. Ермолова к Мегди-Шамхалу, от 22-го января 1827 года, N370 / Ермолов = გენერალ ერმოლოვის წერილი მეჰდი შამხალს, 1827 წლის 22 იანვრით დათარიღებული, N370 / ერმოლოვი // Акты, собранные Кавказскою Археографическою Коммиссиею : Кавказ и Закавказье за время управления генерала от инфантерии Алексея Петровича Ермолова. 1816-1827 : I. Дагестан : Шамхальство Тарковское / Ад. Берже [председатель коммиссии и автор предисловия]. - Тифлис, 1875. - Т. 6, ч. II, N238. - С. 103[MFN: 11573]

Full Text (გვ. 109)

Annotation:  შეიტყო, რომ სოფელ ერპელის მცხოვრებლებმა, რომლებმაც მისი ვაჟი ჰეიდარ-ბეგი მოკლეს, ინანიებენ თავიანთ დანაშაულს და მას სრულ მორჩილებას უცხადებენ

Person Name:  მეჰდი (თარღუს შამხალი, გენერალ-ლეიტენანტი).

Person Name:  კრაბე (გენერალ-მაიორი); ჰეიდარ-ბეგი (მეჰდი შამხლის ვაჟი).

Geographical Name:  კიური; ერპელი; გირეი.

Subjects:  რუსეთის მმართველობა ამიერკავკასიაში; დაღესტანი; თარღუს საშამხლო.

Отношение барона Розена к гр. Чернышеву, от 26-го ноября 1831 года, N189 / Розен = ბარონ როზენის მიმართვა გრაფ ჩერნიშევს, 1831 წლის 26 ნოემბრით დათარიღებული, N189 / როზენი // Акты, собранные Кавказскою Археографическою Коммиссиею : Кавказ и Закавказье за время управления генерала-от-инфантерии генерала-адъютанта барона Григория Владимировича Розена 1-го. 1831-1837 : X. Дагестан / Ад. Берже [председатель коммиссии и автор предисловия]. - Тифлис, 1881. - Т. 8, N424. - С. 545[MFN: 13823]

Full Text (გვ. 44)

Annotation:  აცნობებს, რომ ღაზი-მოლა მიადგა ჩირკეის, მაგრამ იქ არ შეუშვეს, შემდეგ თავს დაესხა კარანაის, იქიდანაც გიმრისკენ გააქციეს, სადაც ხეობას შეაფარა თავი, რამდენიმე სოფლის მოსახლეობა, რომელიც ადრე ემხრობოდა, ახლა იარაღით დაუპირისპირდა და გენერალი კორნილოვი წავიდა მათ დასამორჩილებლად

Person Name:  ჩერნიშევი ალექსანდრ ივანოვიჩ (გრაფი, თავადი, გენერალ-ადიუტანტი, სამხედრო მინისტრი, 1786-1857).

Person Name:  ღაზი-მოლა (დაღესტნისა და ჩეჩნეთის პირველი იმამი, ღაზი-მაჰომედი); პანკრატევი (გენერალ-ადიუტანტი); კოხანოვი (გენერალ-მაიორი, დაღესტნის ოლქის უფროსი).

Geographical Name:  გიმრი; ერპელი; კარანაი; ჩირპელი.

Subjects:  რუსეთის მმართველობა კავკასიაში; დაღესტანი.

Рапорт ген.-адъют. Панкратьева барону Розену, от 26-го ноября 1831 года, N1190 / Панкратьев = გენერალ-ადიუტანტ პანკრატევის პატაკი ბარონ როზენს, 1831 წლის 26 ნოემბრით დათარიღებული, N1190 / პანკრატევი // Акты, собранные Кавказскою Археографическою Коммиссиею : Кавказ и Закавказье за время управления генерала-от-инфантерии генерала-адъютанта барона Григория Владимировича Розена 1-го. 1831-1837 : X. Дагестан / Ад. Берже [председатель коммиссии и автор предисловия]. - Тифлис, 1881. - Т. 8, N425. - С. 545[MFN: 13824]

Full Text (გვ. 44)

Annotation:  მოახსენებს, რომ თარღუს შამხლის ნათესავი ამალათ-ბეგიღაზი-მოლას მიემხრო და მისგან შამხლის წოდება ებოძა, მთელი საშამხლოდან 10 ათასამდე მეამბოხე შეაგროვა და ერპალში გამაგრდა, რომელიც საკმაოდ ძნელი მისადგომია, ამიტომ გადაწყვიტა მისი შტურმით აღება. ბრძოლამ დაახლოებით ორ საათს გასტანა, ბრძოლაში დიდი სიმამაცე გამოავლინეს როგორც რუსმა, ისე მუსლიმანმა მეომრებმა

Person Name:  როზენი გრიგორი ვლადიმიროვიჩ (ბარონი, ინფანტერიის გენერალი, გენერალ-ადიუტანტი, კავკასიის მთავარმართებელი, 1782-1841).

Person Name:  ღაზი-მოლა (დაღესტნისა და ჩეჩნეთის პირველი იმამი, ღაზი-მაჰომედი); კოხანოვი (გენერალ-მაიორი, დაღესტნის ოლქის უფროსი); ქელბ-ალი-ხანი (გენერალ-ლეიტენანტი); ბასოვი (პოლკოვნიკი); კოლოკოლოვი (ტოპოგრაფთა კორპუსის პრაპორშჩიკი); მიკლაშევსკი (პოლკოვნიკი); გოფმანი (პოლკოვნიკი); დადიანი (თავადი, პოლკოვნიკი, ფლიგელ-ადიუტანტი); ამალათ-ბეგი (შამხლის ნათესავი); ასკერ-აღა-ბეგი (ბაქოს ცხენოსანთა ჯარის უფროსი); მეშჩერიაკოვი (მაიორი); იუფეროვი (ლეიბ-გვარდიის შტაბის კაპიტანი); მოლა-მუჰამედი (ღაზი-მოლას სიმამრი); დეიტრიხი (არტილერიის შტაბის კაპიტანი); ვლახოპულოვი (პოდპოლკოვნიკი); კანდაუროვი (მაიორი); ემანუელი (კავალერიის გენერალი); როკასოვსკი (პოლკოვნიკი); იშჩენკო (მაიორი); ნუსალ-აღა (ყაზიყუმუხის ხანის ვაჟი).

Geographical Name:  ერპელი; დერბენტი; შურა; ყოისუ; ჩირკეი; სალათაუ; გუმბეტი.

Subjects:  რუსეთის მმართველობა კავკასიაში; დაღესტანი.

Отношение барона Розена к гр. Чернышеву, от 2-го декабря 1831 года, N218 / Розен = ბარონ როზენის მიმართვა გრაფ ჩერნიშევს, 1831 წლის 2 დეკემბრით დათარიღებული, N218 / როზენი // Акты, собранные Кавказскою Археографическою Коммиссиею : Кавказ и Закавказье за время управления генерала-от-инфантерии генерала-адъютанта барона Григория Владимировича Розена 1-го. 1831-1837 : X. Дагестан / Ад. Берже [председатель коммиссии и автор предисловия]. - Тифлис, 1881. - Т. 8, N426. - С. 548[MFN: 13825]

Full Text (გვ. 47)

Annotation:  მოახსენებს, რომ ერპელისა და კარანაის მოსახლეობა განუდგა ღაზი-მოლას, რამაც დადებითად იმოქმედა ჩრდილოეთ კავკასიის სხვა ხალხებზე, ღაზი-მოლა ამჟამად ძნელად მისადგომ გიმრიშია გამაგრებული

Person Name:  ჩერნიშევი ალექსანდრ ივანოვიჩ (გრაფი, თავადი, გენერალ-ადიუტანტი, სამხედრო მინისტრი, 1786-1857).

Person Name:  ღაზი-მოლა (დაღესტნისა და ჩეჩნეთის პირველი იმამი, ღაზი-მაჰომედი); კოხანოვი (გენერალ-მაიორი, დაღესტნის ოლქის უფროსი); პანკრატევი (გენერალ-ადიუტანტი); დაუდ-მუჰამედი (გიმრიელი თავადი); გამზად-ბეგი (ავარი მეამბოხე); წოდორ-ოღლი (კატეხელთა თავადი).

Geographical Name:  გიმრი; ერპელი; კარანაი; თემირ-ხან-შურა; ყოისუ; დედოფლისწყარო; კატეხი.

Subjects:  რუსეთის მმართველობა კავკასიაში; დაღესტანი.

Рапорт ген.-адъют. Панкратьева барону Розену, от 4-го декабря 1831 года, N1207 / Панкратьев = გენერალ-ადიუტანტ პანკრატევის პატაკი ბარონ როზენს, 1831 წლის 4 დეკემბრით დათარიღებული, N1207 / პანკრატევი // Акты, собранные Кавказскою Археографическою Коммиссиею : Кавказ и Закавказье за время управления генерала-от-инфантерии генерала-адъютанта барона Григория Владимировича Розена 1-го. 1831-1837 : X. Дагестан / Ад. Берже [председатель коммиссии и автор предисловия]. - Тифлис, 1881. - Т. 8, N427. - С. 549[MFN: 13826]

Full Text (გვ. 48)

Annotation:  აცნობებს, რომ ღაზი-მოლას ბრძანებით მეამბოხენი ისევ თავს დაესხნენ ერპელს, მოსახლეობამ ისინი უკუაქცია, მაშინ მან დამატებით კიდევ 100 კაცი გამოგზავნა და განმეორებით შეუტიეს სოფელს. სოფლის თავკაცად დანიშნულმა ულუ-ბეიმ ისინი მოიგერია, დედამისიც კი ნაჯახით შეებრძოლა თავდამსხმელებს და დაიღუპა, ასევე აღწერილია ბრძოლა ჩუკმესკენტთან

Person Name:  როზენი გრიგორი ვლადიმიროვიჩ (ბარონი, ინფანტერიის გენერალი, გენერალ-ადიუტანტი, კავკასიის მთავარმართებელი, 1782-1841).

Person Name:  პანკრატევი (გენერალ-ადიუტანტი); ღაზი-მოლა (დაღესტნისა და ჩეჩნეთის პირველი იმამი, ღაზი-მაჰომედი); კოხანოვი (გენერალ-მაიორი, დაღესტნის ოლქის უფროსი); ულუ-ბეი (ერპელელთა თავკაცი); ბებუთოვი (თავადი, მაიორი); კუტკაშინსკი (პორუჩიკი); მიკლაშევსკი (პოლკოვნიკი); აჰმედ-ხანი (მეხთულის მმართველი); მიხაილოვი (პოლპოლკოვნიკი); კანდუროვი (მაიორი); ავრამენკო (მაიორი); რეჯები (ღაზი-მოლას მრჩეველი); გამზად-ბეგი (ავარი მეამბოხე).

Geographical Name:  ერპელი; გიმრი; დერბენტი; ჩეკმესკენტი.

Subjects:  რუსეთის მმართველობა კავკასიაში; დაღესტანი.

Отношение барона Розена к гр. Чернышеву, от 31-го июля 1832 года, N51 / Розен = ბარონ როზენის მიმართვა გრაფ ჩერნიშევს, 1832 წლის 31 ივლისით დათარიღებული, N51 / როზენი // Акты, собранные Кавказскою Археографическою Коммиссиею : Кавказ и Закавказье за время управления генерала-от-инфантерии генерала-адъютанта барона Григория Владимировича Розена 1-го. 1831-1837 : X. Дагестан / Ад. Берже [председатель коммиссии и автор предисловия]. - Тифлис, 1881. - Т. 8, N433. - С. 553[MFN: 13832]

Full Text (გვ. 52)

Annotation:  ეხება ჩრდილოეთ დაღესტანში პოდპოლკოვნიკ კლუგენაუს მეთაურობითრუსეთის ჯარის ნაწილებისა და ღაზი-მოლას მეამბოხეთა დაპირისპირებას, ღაზი-მოლას მომხრენი სრულად დაიქსაქსნენ, დიდმა სოფელმა, რომელიც ადრე მიემხრო ღაზი-მოლას, ისევ მორჩილება გამოაცხადა და ამანათები გამოგზავნა

Person Name:  ჩერნიშევი ალექსანდრ ივანოვიჩ (გრაფი, თავადი, გენერალ-ადიუტანტი, სამხედრო მინისტრი, 1786-1857).

Person Name:  ღაზი-მოლა (დაღესტნისა და ჩეჩნეთის პირველი იმამი, ღაზი-მაჰომედი); კლუგენაუ, კლიუკი-ფონ- (პოდპოლკოვნიკი, ჩრდილოეთ დაღესტნის ჯარების სარდალი, ფრანც კარლოვიჩ კლუგენაუ); ვოიცეხოვიჩი (შტაბის კაპიტანი).

Geographical Name:  ერპელი; გიმრი; ყოისუ; ირგანაი; თემირ-ხან-შურა; უნცუკული.

Subjects:  რუსეთის მმართველობა კავკასიაში; დაღესტანი.

Отношение барона Розена к гр. Чернышеву, от 12-го октября 1832 года, N281. - Темир-хан-шура / Розен = ბარონ როზენის მიმართვა გრაფ ჩერნიშევს, 1832 წლის 12 ოქტომბრით დათარიღებული, N281 - თემირ-ხან-შურა / როზენი // Акты, собранные Кавказскою Археографическою Коммиссиею : Кавказ и Закавказье за время управления генерала-от-инфантерии генерала-адъютанта барона Григория Владимировича Розена 1-го. 1831-1837 : X. Дагестан / Ад. Берже [председатель коммиссии и автор предисловия]. - Тифлис, 1881. - Т. 8, N439. - С. 558[MFN: 13838]

Full Text (გვ. 57)

Annotation:  ეხება მდინარე სულაკის გადალახვას ღაზი-მოლას მეამბოხეებთან დასაპირისპირებლად, რაც საკმაოდ რთული აღმოჩნდა, აჰმედ-ხანსა და აბუ-მუსლიმს დაავალა ირგანაისკენ დაძრულიყვნენ, რათა არ დაეშვათ იქაურ მცხოვრებთა გაერთიანება გიმრელებთან გენერალ ველიამინოვის წინააღმდეგ სამოქმედოდ

Person Name:  ჩერნიშევი ალექსანდრ ივანოვიჩ (გრაფი, თავადი, გენერალ-ადიუტანტი, სამხედრო მინისტრი, 1786-1857).

Person Name:  ველიამინოვი (გენერალ-ლეიტენანტი); ღაზი-მოლა (დაღესტნისა და ჩეჩნეთის პირველი იმამი, ღაზი-მაჰომედი); კლუგენაუ, კლიუკი-ფონ- (პოდპოლკოვნიკი, ფრანს კარლოვიჩ კლუგენაუ); აჰმედ-ხანი (შტაბის როტმისტრი, ჯენგუთის და მეხთულის მმართველი); აბუ-მუსლიმი (შტაბის როტმისტრი, ყაზანიშჩის მმართველი).

Geographical Name:  თემირ-ხან-შურა; გიმრი; ირგანა; ზურამაკენდი; სულაკი; ერპელი.

Subjects:  რუსეთის მმართველობა კავკასიაში; დაღესტანი.

Рапорт ген.-л. Вельяминова барону Розену, от 21-го октября 1832 года, N680. - Лагерь при сел. Гимри / Вельяминов = გენერალ-ლეიტენანტ ველიამინოვის პატაკი ბარონ როზენს, 1832 წლის 21 ოქტომბრით დათარიღებული, N680 - ბანაკი სოფ. გიმრისთან / ველიამინოვი // Акты, собранные Кавказскою Археографическою Коммиссиею : Кавказ и Закавказье за время управления генерала-от-инфантерии генерала-адъютанта барона Григория Владимировича Розена 1-го. 1831-1837 : X. Дагестан / Ад. Берже [председатель коммиссии и автор предисловия]. - Тифлис, 1881. - Т. 8, N440. - С. 558[MFN: 13839]

Full Text (გვ. 57)

Annotation:  ეხება ღაზი-მოლას მეამბოხეებთან სოფელ გიმრისთან გამართულ ბრძოლას, აღწერილია სოფლის მეტად რთული რელიეფური მდგომარეობა, მოყვანილია მონაცემები მსხვერპლის რაოდენობის შესახებ. ეს ბრძოლა რუსების მიერ გიმრის აღებით დასრულდა

Person Name:  როზენი გრიგორი ვლადიმიროვიჩ (ბარონი, ინფანტერიის გენერალი, გენერალ-ადიუტანტი, კავკასიის მთავარმართებელი, 1782-1841).

Person Name:  ღაზი-მოლა (დაღესტნისა და ჩეჩნეთის პირველი იმამი, ღაზი-მაჰომედი); პირიატინსკი (პოლკოვნიკი); ლაზარევიჩი (მაიორი); კალაჩევსკი (მაიორი); დადიანი (თავადი, პოლკოვნიკი); ბოგდანოვიჩი (შტაბის კაპიტანი); კლუგენაუ, კლიუკი-ფონ- (პოდპოლკოვნიკი, ფრანს კარლოვიჩ კლუგენაუ).

Geographical Name:  გიმრი; ერპელი; სულაკი.

Subjects:  რუსეთის მმართველობა კავკასიაში; დაღესტანი.

Отношение барона Розена к гр. Чернышеву, от 22-го октября 1832 года, N309. - Гимры / Розен = ბარონ როზენის მიმართვა გრაფ ჩერნიშევს, 1832 წლის 22 ოქტომბრით დათარიღებული, N303 - გიმრი / როზენი // Акты, собранные Кавказскою Археографическою Коммиссиею : Кавказ и Закавказье за время управления генерала-от-инфантерии генерала-адъютанта барона Григория Владимировича Розена 1-го. 1831-1837 : X. Дагестан / Ад. Берже [председатель коммиссии и автор предисловия]. - Тифлис, 1881. - Т. 8, N441. - С. 561. - ერთვის ბარონ როზენის მიმართვა დაღესტნელ და სხვა ხალხებს[MFN: 13840]

Full Text (გვ. 60)

Annotation:  მოახსენებს სოფელ გიმრისთან ბრძოლის მიმდინარეობას და აღწერს იმ სირთულეებს, რომლებსაც წააწყდნენ სოფლის რთული რელიეფური მდებარეობის გამო

Person Name:  ჩერნიშევი ალექსანდრ ივანოვიჩ (გრაფი, თავადი, გენერალ-ადიუტანტი, სამხედრო მინისტრი, 1786-1857).

Person Name:  ნიკოლოზ I (სრულიად რუსეთის იმპერატორი); ველიამინოვი (გენერალ-ლეიტენანტი); ბოგდანოვიჩი (შტაბის კაპიტანი); ვოლხოვსკი (გენერალ-მაიორი); პირიატინსკი (პოლკოვნიკი); ზანდენი (გენერალური შტაბის პოლკოვნიკი); ესპეხო (მაიორი); ლაზარევიჩი (მაიორი); ბორეიშა (მაიორი); კალაჩევსკი (მაიორი); კლუგენაუ, კლიუკი-ფონ- (პოდპოლკოვნიკი, ფრანს კარლოვიჩ კლუგენაუ); ღაზი-მოლა (დაღესტნისა და ჩეჩნეთის პირველი იმამი, ღაზი-მაჰომედი); გამზად-ბეგი (ავარი მეამბოხე); ვრანგელი (ბარონი, გვარდიის პორუჩიკი); ნუსალ-ხანი (ავარეთის მმართველი); ფახუ-ბიკე (ავარეთის მმართველის ნუსალ-ხანის დედა).

Geographical Name:  გიმრი; კარანაი; ერპელი; ყოისუ; სულაკი; ირგანაი; აკუშა; არაკანი; თბილისი; დაღესტანი.

Subjects:  რუსეთის მმართველობა კავკასიაში; დაღესტანი.

Рапорт ген.-м. Коцебу гр. Чернышеву, от 9-го марта 1839 года, N476 / Коцебу = გენერალ-მაიორ კოცებუს პატაკი გრაფ ჩერნიშევს, 1839 წლის 9 მარტით დათარიღებული, N476 / კოცებუ // Акты, собранные Кавказскою Археографическою Коммиссиею : Ч. I. Кавказ и Закавказье за время управления генерал-адъютанта, генерала-от-инфантерии Евгения Александровича Головина. 1838-1842. : VIII. Дагестан / Ад. Берже [председатель коммиссии и автор предисловия]. - Тифлис, 1884. - Т. 9, Ч. I. N292. - С. 325[MFN: 14626]

Full Text (გვ. 331)

Annotation:  აცნობებს, რომ შამილმა სოფელი გიმრი დაიკავა, მისი თანამზრახველი სურხაი-ყადი კი თავს დაესხა უნცუყულს, მაგრამ იქაურებმა მოახერხეს მისი მოგერიება, გენერალი პანტელეევი ერპელისკენ დაიძრა, თარღუს შამხალმა ათასკაციანი მილიციის რაზმი გაგზავნა უნცუყულში, 500-კაციანი სოფელ ბალახანში, თავად კი ერპელის უღელტეხილი ჩაკეტა, აჰმედ-ხანი 3 ატასი კაცით ავარიის სოფლებს იცავს, ძალების ასეთმა მობილიზაციამ შამილს განზრახვაზე ხელი ააღებინა და იგი თავის ახულგოს ციხესიმაგრეში დაბრუნდა

Person Name:  ჩერნიშევი ალექსანდრ ივანოვიჩ (გრაფი, თავადი, გენერალ-ადიუტანტი, სამხედრო მინისტრი, 1786-1857 ).

Person Name:  შამილი (ჩეჩნეთისა და დაღესტნის იმამი); სურხაი-ყადი (შამილის თანამზრახველი); პანტელეევი (გენერალ-მაიორი, ჩრდილოეთ დაღესტნის ჯარების სარდალი); აბუ-მუსლიმი (პოლკოვნიკი, თარღუს შამხალი); აჰმედ-ხანი (გენერალ-მაიორი, მეხთულისა და ავარიის მმართველი).

Geographical Name:  გიმრი; უნცუყული; ერპელი; შურა; ახულგო.

Subjects:  რუსეთის მმართველობა კავკასიაში; დაღესტანი.