Записка, составленная из рассказов и показаний Хаджи-Мурада гв.-ротм. Лорис-Меликовым / Хаджи-Мурад ; Лорис-Меликов = გვარდიის როტმისტრის ლორის-მელიქოვის მიერ ჩაწერილი ჰაჯი-მურატის მონათხრობი და ჩვენებები / ჰაჯი-მურატი ; ლორის-მელიქოვი // Акты, собранные Кавказскою Археографическою коммиссиею : Кавказ и Закавказье за время управления генерал-адъютанта, генерала-от-инфантерии, князя Михаила Семеновича Воронцова. 1844-1854 : IX. Чечня и Дагестан / Ад. Берже [председатель комиссии и автор предисловия]. - Тифлис, 1885. - Т. 10, N476. - С. 525[MFN: 5097]

Full Text (გვ. 170)

• ლორის-მელიქოვი, მიხეილ ტარიელის ძე (გვარდიის როტმისტრი, გვარდიის პოლკოვნიკი); 

Annotation:  აღწერილია, თუ როგორ აღმოჩნდა შამილის მხარეს, რუსების წინააღმდეგ რა ბრძოლებში მიიღო მონაწილეობა, რა სამხედრო ძალა აქვს შამილს და რომელი ნაიბები უჭერენ მხარს

Person Name:  შამილი (ჩეჩნეთისა და დაღესტნის იმამი); ღაზი-მოლა (დაღესტნისა და ჩეჩნეთის პირველი იმამი, ღაზი-მაჰომედი); ომარ-ხანი (ჩეჩენი თავკაცი); გამზად-ბეგი (დაღესტნელი მმართველი); როზენი (ბარონი, გენერალ-ადიუტანტი, ინფანტერიის გენერალი); ოსმანი (ჰაჯი-მურატის ძმა); კლიუგენაუ კლიუკი-ფონ- ფრანც კარლოვიჩ (გენერალ-ლეიტენანტი, ჩრდილოეთ დაღესტნის ჯარების სარდალი); აჰმედ-ხანი (ჩეჩენთა მეთაური); ქიბით-მაგომა (შამილის თანამებრძოლი); აბაქარ-დებირი (ნაიბი); კაირ-ბეგი (ნაიბი); აბაქარ-ჰაჯი (ნაიბი); ალი-სულთანი (ნაიბი); ნიკო-ჰაჯი (ნაიბი); მურთუზალი (ნაიბი); ორბელიანი ილია (თავადი, გენერალ-მაიორი); დანიელ-ბეგი (ელისუს სულთანი); მელერ-ზაკომელსკი (ბარონი, პოლკოვნიკი, გენერალ-მაიორი); შაჰ-ვალი (თარღუს შამხლის აბუ-მუსლიმ-ხანის ძმა); გრამოტოვი (გენერალ-მაიორი, პოლკოვნიკი, პოდპოლკოვნიკი); არგუტინსკი-დოლგორუკი მოისეი ზახარევიჩ (თავადი, გენერალ-ადიუტანტი, გენერალ-ლეიტენანტი); პასეკი (გენერალ-მაიორი).

Geographical Name:  ავარია; ხუნძახი; თბილისი; საქართველო; თემირ-ხან-შურა; ანდი; თილითლი; ვედენო; დაღესტანი; გერგებილი; ჩოხი; ყაბარდო; ახთი; ბუინაკი; თაბასარანი; შალი; ვოზდვიჟენსკი.

Subjects:  რუსეთის მმართველობა კავკასიაში; ჩეჩნეთი და დაღესტანი.

Приказ кн. Воронцова по Отдельному Кавказскому Корпусу, от 31-го января 1853 года, N12 / Воронцов = თავად ვორონცოვის ბრძანება კავკასიის კორპუსის შესახებ, 1853 წლის 31 იანვრით დათარიღებული, N12 / ვორონცოვი // Акты, собранные Кавказскою Археографическою коммиссиею : Кавказ и Закавказье за время управления генерал-адъютанта, генерала-от-инфантерии, князя Михаила Семеновича Воронцова. 1844-1854 : IX. Чечня и Дагестан / Ад. Берже [председатель комиссии и автор предисловия]. - Тифлис, 1885. - Т. 10, N493. - С. 546[MFN: 5114]

Full Text (გვ. 191)

Annotation:  ეხება ჩეჩენი ნაიბის კაიარ-ბეგის მეთაურობით 500-კაციანმა ცხენოსანთა რაზმმა სცადა რუსების ცხენების გატაცება, მაგრამ თავად ჭავჭავაძის მეთაურობით მდევარი დაედევნათ, შეტაკება მოხდა, მოწინააღმდეგე გაიქცა და მდინარის მეორე ნაპირზე გადავიდა

Person Name:  კაირ-ბეგი (ნაიბი); ჭავჭავაძე (თავადი, დრაგუნთა პოლკის კაიტანი); შულცი (პოდპოლკოვნიკი); კალმიკოვი (კაპიტანი).

Geographical Name:  სუნჯა; სულაკი.

Subjects:  რუსეთის მმართველობა კავკასიაში; ჩეჩნეთი და დაღესტანი.

Приказ ген. Реада по Отдельному Кавказскому Корпусу и по войскам, к оному прикомандировонным, от 21-го июля 1854 года, N184 / Реад = გენერალ რეადის ბრძანება კავკასიის კორპუსის და ამ კორპუსში მივლინებული ჯარების შესახებ, 1854 წლის 21 ივლისით დათარიღებული, N184 / რეადი // Акты, собранные Кавказскою Археографическою коммиссиею : Кавказ и Закавказье за время управления генерал-адъютанта, генерала-от-инфантерии, князя Михаила Семеновича Воронцова. 1844-1854 : IX. Чечня и Дагестан / Ад. Берже [председатель комиссии и автор предисловия]. - Тифлис, 1885. - Т. 10, N517. - С. 564[MFN: 5138]

Full Text (გვ. 209)

Annotation:  აღნიშნავს, რომ მის ხელთ არსებული უტყუარი ცნობების თანახმად, შამილი თუშეთისა და კახეთისკენ მიემართება, ამიტომ გენერალმა ორბელიანმა ძალების კონცენტრაცია მოახდინა, რათა დაღესტნის სოფლებში შეჭრილიყო და შამილი იძულებული გაეხადა მათ დაცვაზე ეფიქრა და ხელი აეღო განზრახვაზე, რაც სისრულეში მოიყვანა კიდეც

Person Name:  შამილი (ჩეჩნეთისა და დაღესტნის იმამი); ორბელიანი გრიგოლ დიმიტრის ძე (თავადი, გენერალ-ლეიტენანტი); კაირ-ბეგი (ნაიბი); სუსლოვი (გენერალ-მაიორი).

Geographical Name:  თუშეთი; კახეთი; კასპიისპირეთი; თემირ-ხან-შურა; გუმბეთი.

Subjects:  რუსეთის მმართველობა კავკასიაში; ჩეჩნეთი და დაღესტანი.