Рапорт ген.-адъют. Будберга кн. Воронцову, от 25-го января 1847 года, N9. - Секретно / Будберг = გენერალ-ადიუტანტ ბუდბერგის პატაკი თავად ვორონცოვს, 1847 წლის 25 იანვრით დათარიღებული, N9 - საიდუმლო / ბუდბერგი // Акты, собранные Кавказскою Археографическою коммиссиею : Кавказ и Закавказье за время управления генерал-адъютанта, генерала-от-инфантерии, князя Михаила Семеновича Воронцова. 1844-1854 : XI. Черное море / Ад. Берже [председатель комиссии и автор предисловия]. - Тифлис, 1885. - Т. 10, N606. - С. 662[MFN: 5228]

Full Text (გვ. 307)

Annotation:  ეხება მთიელთა თავდასხმებს რუსებზე ტუაფსედან სოჭამდე მონაკვეთზე

Person Name:  ვორონცოვი მიხაილ სემიონოვიჩ (თავადი, გენერალ-ადიუტანტი, ინფანტერიის გენერალი, კავკასიის მეფისნაცვალი, 1782-1856).

Person Name:  იასინსკი (პოლკოვნიკი).

Geographical Name:  ტუაფსე; შავი ზღვა; გელენჯიკი; ნოვოროსიისკი.

Subjects:  რუსეთის მმართველობა კავკასიაში; შავი ზღვა.

Keywords:  თავდასხმები რუსებზე.

Рапорт ген. Головина кн. Чернышеву, от 13-го марта 1842 года, N229 / Головин = გენერალ გოლოვინის პატაკი თავად ჩერნიშევს, 1842 წლის 13 მარტით დათარიღებული, N229 / გოლოვინი // Акты, собранные Кавказскою Археографическою Коммиссиею : Ч. I. Кавказ и Закавказье за время управления генерал-адъютанта, генерала-от-инфантерии Евгения Александровича Головина. 1838-1842. : VIII. Дагестан / Ад. Берже [председатель коммиссии и автор предисловия]. - Тифлис, 1884. - Т. 9, Ч. I. N323. - С. 355[MFN: 14657]

Full Text (გვ. 361)

Annotation:  დეტალურადაა აღწერილი 1842 წლის 17-დან 27 თებერვლამდე წარმოებული ბრძოლა გერგებილისთვის

Person Name:  ჩერნიშევი ალექსანდრ ივანოვიჩ (გრაფი, თავადი, გენერალ-ადიუტანტი, სამხედრო მინისტრი, 1786-1857 ).

Person Name:  ფეზე (გენერალ-ლეიტენანტი); იასინსკი (პოლკოვნიკი); რადკევიჩი (პოლკოვნიკი); ნიკიტინი (პოდპოლკოვნიკი); აჰმედ-ხანი (გენერალ-მაიორი, მეხთულისა და ავარიის მმართველი); შულგინი (პორუჩიკი); ფორსტენი (პოდპოლკოვნიკი); ბუჩქიევი (კაპიტანი); ბერხმანი (კაპიტანი); კრასნოვი (კარაბინერი); ალი-სულთანი (შტაბის კაპიტანი, აჰმედ-ხანის ძმა); ნევეროვსკი (კაპიტანი); ჰასან-ჰაჯიო (პრაპორშჩიკი); პოზნანსკი (მაიორი); ვერიოვკინი (შტაბის კაპიტანი); სნაქსარევი (პოლპოლკოვნიკი).

Geographical Name:  გერგებილი; მეხთული; ავარია; დარგო; ყაზიყუმუხი; ხუნძახი.

Subjects:  რუსეთის მმართველობა კავკასიაში; დაღესტანი.

Рапорт полк. Пассека ген.-м. Клугенау, от 11-го января 1844 года, N1. - Укр. Темир-хан-шура / Пассек = პოლკოვნიკ პასეკის პატაკი გენერალ-მაიორ კლუგენაუს, 1844 წლის 11 იანვრით დათარირებული, N1 - თემირ-ხან-შურას სიმაგრე / პასეკი // Акты, собранные Кавказскою Археографическою Коммиссиею : Ч. II. Кавказ и Закавказье за время управления генерал-адъютанта, генерала-от-инфантерии Александра Ивановича Нейдгардта. 1842-1844. : VI. Дагестан / Ад. Берже [председатель коммиссии и автор предисловия]. - Тифлис, 1884. - Т. 9, Ч. II. N679. - С. 798. - ერთვის ავარიელთა რაზმის დახოცილ და დაჭრილ ობერ-ოფიცერთა სია[MFN: 15013]

Full Text (გვ. 254)

Annotation:  მოახსენება თავის მოსაზრებებს შამილისა და ჰაჯი-მურატის საომარ მოქმედებატა შესახებ, აცნობებს, რომ ხუნძახიდან თემირ-ხან-შურასკენ გაემართა, ხუნძახელებმა ეს მეტად მძიმედ განიცადეს, რადგან იმპერატორისადმი სრული ერთგულებით გამოირჩევიან, მაგრამ ხუნძაჰელთა ნაწილი მაინც დაედევნატ, ალბათ უფრო შამისლის წინაშე თავის გამართლების მიზნით, ამიტომ მათთან შებრძოლება მოუხდა, ბოლოს ბელაქანში ჩააღწია, სადაც ბრძოლა აქაურ მიურიდებთან მოუხდა, ბოლოს კი ჰაჯი-მურატის ძალებზე მიიტანა იერიში და სასტიკად დაამარცხა, დეტალურად აღწერს ბრძოლების მიმდინარეობას, დასასრულ კი რუსეთის გამარჯვებული ჯარი თემირ-ხან-შურაში შევიდა

Person Name:  კლუგენაუ, კლიუკი-ფონ- (პოდპოლკოვნიკი, 1791-1851, ფრანს კარლოვიჩ კლუგენაუ).

Person Name:  შამილი (ჩეჩნეთისა და დაღესტნის იმამი); ქიბით-მაგომა (ჩეჩენი ნაიბი, შამილის თანამზრახველი); ჰაჯი-მურატი (მეამბოხე ავარი ნაიბი); ეგერი (შტაბის კაპიტანი, ინჟინერი); მასლოვსკი (მაიორი); ორბელიანი (თავადი, მაიორი, პოდპოლკოვნიკი); იასინსკი (პოლკოვნიკი); დუროვი (პორუჩიკი); გუნინი (შტაბის კაპიტანი); ანანოვი (პოდპორუჩიკი).

Geographical Name:  თემირ-ხან-შურა; ხუნძახი; ზირიანი; ირგანაი; გერგებილი; აკუშა; წუდახარი; მეხთული; თარღუ; ჯენგუთაი; ყაზანიშჩი; ყოისუ.

Subjects:  რუსეთის მმართველობა კავკასიაში; დაღესტანი.