ალექსი წერეთელი

დაბადების ადგილი: ქ. პეტერბურგი.

მიიღო ინჟინრის განათლება.

1896–1897წწ. ქ. ხარკოვში ჩამოაყალიბა საოპერო დასი, რომელმაც გასტროლები გამართა რუსეთის იმპერიის დიდ ქალაქებში და 1904–1906წწ. წარმატების მწვერვალს მიაღწია; დასმა პეტერბურგის კონსერვატორიის თეატრში გამართა დადგმები სახელწოდებით "ახალი ოპერა", სწორედ ამ წლებში მიაღწია ალექსი წერეთლის საოპერო დასმა პოპულარობის მწვერვალს; მას ეკუთვნის მომავალში ცნობილი რამდენიმე ნიჭიერი საოპერო მომღერლის აღმოჩენა; 1905 წელს რუსეთში, რევოლუციური ვითარების მიუხედავად, სპეციალურად რამდენიმე სპექტაკლში მონაწილეობის მისაღებად მასთან ჩამოვიდა მსოფლიოში სახლმგანთქმული ბარიტონი ტიტა რუფო; 1907–1908წწ. წერეთლის თაოსნობით შედგა ფ. შალიაპინის გასტროლები ამერიკაში; 1908 წელს მისმა დასმა გასტროლები გამართა გერმანიაში; 1913 წელს პეტერბურგში მოაწყო ქართული დიასპორის ყველაზე დიდი საღამო; ბოლშევიკური გადატრიალების შემდეგ, 1917 წელს დატოვა რუსეთი და ევროპას მიაშურა; 1921 წლიდან მისი ახლადშექმნილი დასი წარმატებით გამოდიოდა ესპანეთის თეატრებში; 1928 წელს იყო პარიზში "რუსული ოპერის" თანადამფუძნებელი; 1930 წელს "რუსული ოპერა" გაკოტრდა, მის მფლობელებს შორის დავა სასამართლომდე მივიდა; ალექსი წერეთელმა დავა მოიგო და 1931 წელს ემიგრანტ ვ. ბაზელის კომპანიონობით აღადგინა "რუსული ოპერა"; დასში მიწვეული იყო ფ. შალიაპინი; სიკვდილის წინ მან თავისი დასის მთელი რეკვიზიტები "მომავალი თავისუფალი საქართველოს თეატრს" უანდერძა, თუმცა, მისი გარდაცვალების შემდეგ, ანდერძი არაქმედითად ცნეს და ქონება აუქციონზე გაიყიდა; ალექსი წერეთელი იყო მწერალ აკაკი წერეთლისა და ნატალია პეტრეს ასული ბაზილევსკაიას ვაჟი; ოპერის იმპრესარიო.

წყარო: ქართული მუსიკის ენციკლოპედიური ლექსიკონი. – თბ., 2015. – გვ. 557