ნიკოლოზ ესაკია

დაბადების ადგილი: ქ. ფოთი.

დაამთავრა ამიერკავკასიის სამთო მეტალურგიის ინსტიტუტი 1931 წელს.

1931-1932წწ. მუშაობდა ქუთაისის ბარიტის საბადოზე მთავარ ინჟინრად, თბილისის საპროექტო ინსტიტუტში-"ზაკგოსპროექტში". 1932 წელს მივლინებული იყო მოსკოვის სამთო აკადემიაში. 1933 წლიდან მონაწილეობდა მოსკოვის მეტროპოლიტენის პირველი რიგის გაშვებაში (იყო მიწისქვეშა სადგურების "ლერმონტოვოს", "მაიაკოვსკის", "ნოვოსლობოდსკაიას" მშენებლობის უფროსი); 1941 წლიდან ხელმძღვანელობდა სპეციალური ობიექტის(მთავრობის თავშესაფარი მოსკოვში), ხოლო 1942-1943წწ. გაგრა-სოხუმის რკინიგზის გვირაბების მშენებლობას, 1943-1945წწ. დანგრეული შახტების აღდგენას მოსკოვის ოლქში და ახალი ობიექტების მშენებლობას; 1945 წლიდან იყო მოსკოვის "მთავარგვირაბმშენის" უფოსის მოადგილე; II მსოფლიო ომის შემდეგ მუშაობდა აღდგენით სამუშაოებზე. 1946-1964წწ. ი. ვ. კურჩატოვთან და ს. პ. კოროლიოვთან ერთად ხელმძღვანელობდა სპეციალური მშენებლობის-ატომური მრეწველობის და რაკეტსაწინააღმდეგო თავდაცვის ობიექტების მშენებლობას. დიდი წვლილი შეიტანა ციმბირისა და შორეული აღმოსავლეთის სახალხო მეურნეობის განვითარებაში; 1969-1972წწ. იყო ენგურჰესის მშენებლობის სამმართველოს უფროსი, ხოლო 1972-1978წწ. "თბილმეტრომშენის" მთავარი სპეციალისტია. სამთო ინჟინერი, მიწისქვეშა ნაგებობების მშენებლობის სპეციალისტი, II რანგის გენერალ–დირექტორი.   

წყარო: საქართველო: ენციკლოპედია: ტ.III.–თბ., 2014.–გვ.97

• 1967 - საქართველოს დამსახურებული ინჟინერი
• 1966 - ლენინური პრემია
• 1949 - სტალინური პრემია
• 1949 - სოციალისტური შრომის გმირი
• საპატიო ნიშნის ორდენი
• შრომის წითელი დროშის ორდენი
• ლენინის ორდენი
• სამამულო ომის I ხარისხის ორდენი